უროლოგია 💦

ნივთიერებათა ცვლის სრული ციკლის განხორციელებისთვის დისიმილაციისა (საკვების დაშლა) და ასიმილაციის (ათვისება) პარალელურად აუცილებელია ნივთიერებათა ცვლის ნარჩენი პროდუქტების გამოყოფა, ანუ ექსკრეცია.


გარემოდან მიღებული საკვების გამოუყენებელი პროდუქტების გამოდენას, შედარებით მარტივად, თვით ნაწლავის საბოლოო ნაწილი უზრუნველყოფს. ნაწლავის ღრუდან საკვებთან ერთად სისხლში მოხვედრილი და ქსოვილებში მეტაბოლიზმის შედეგად წარმოქმნილი ნარჩენი პროდუქტების გამოყოფა სისხლიდან – მეტად რთული პროცესია. ამიტომ, როდესაც ლაპარაკია ორგანიზმის გამოყოფის სისტემაზე, იგულისხმება მავნე ნარჩენებისა და ზედმეტი ნივთიერებების გამოყოფა სისხლიდან. 

რადგან ორგანიზმიდან (სისხლიდან) გამოყოფის ძირითადი პროდუქტი შარდია, ორგანიზმის გამოყოფის სისტემას – საშარდე სისტემა (systema urinaria) ეწოდება.

საშარდე სისტემის ორგანოებს (organa urinaria) მიეკუთვნება:
1. შარდის წარმომქმნელი ორაგნოები (organa uropoetica), ანუ თირკმელები და
2. საშარდე გზები: შარდსაწვეტები, შარდის ბუშტი, შარდსადენი.


 უროლოგია   შეისწავლის მამაკაცის (♂)  შარდ–სასქესო სისტემას
და ქალის (♀)  საშარდე სისტემას.

◎ შარდ–სასქესო სისტემის ორგანოების ჩანასახოვანი განვითარება

 ნორმალური ანატომია და ფიზიოლოგია 

◎ თირკმელი (ren)
▶ მდებარეობა; ზომები; წონა; სკელეტოტოპია; სინტოპია; ფიქსაცია
▶ მფარავი გარსები
▶ სტრუქტურა; ფუნქცია, შარდის წარმოქმნა
▶ სისხლძარღვები ( A.   V. ) ლიმფური სადინრები;

◎ თირკმელზედა ჯირკვალი
▶ მდებარეობა; ზომები; წონა; სტრუქტურა; ფნქცია
   
◎ შარდსაწვეთები
▶ მდებარეობა; ზომები; შრეობრივი აგებულება; ანატომიური ურთიერთობები; სეგმენტაცია; სისხლმომარაგება და ლიმფური სისტემა

◎ შარდის ბუშტი და შარდსადენი 
▶ მდებარეობა; აგებულება; ფუნქცია; სისხლმომარაგება; ქალისა და მამაკაცის თავისებურებანი

◎ წინამდებარე ჯირკვალი და სათესლე ბუშტუკები; სათესლე ჯირკვალი; სათესლე ჯირკვლის დანამატი (ეპიდიდიმისი); ასო
▶ მდებარეობა; აგებულება; ფუნქცია; სისხლმომარაგება


 უროლოგიურ დაავადებათა ზოგადი სიმპტომატოლოგია 

თირკმლისა და საშარდე გზების  დაავადებები  ვლინდება შემდეგი ძირითადი სიმპტომებით:

1. მოშარდვის აქტის დარღვევა
▶ პოლაკიურია; სტრანგურია; ნიქტურია;
▶ შარდის შეუკავებლობა (დაძაბვითი შეუკავებლობა; იმპერატიული შეუკავებლობა; პარადოქსული შეუკავებლობა; ენურეზი)
▶ შარდის შეკავება (მწვავე; ქრონიკული; პარადოქსული იშურია) 

2. შარდის რაოდენობრივი ცვლილებები
▶ ანურია; ოლიგურია; პოლიურია; ანურიისა და პოლიურიის გამომწვევი მიზეზები (პრერენული; ინტრარენული; პოსტრენული)


3. შარდის თვისებრივი ცვლილებები
▶ ჰიპოსტენურია; იზოსტენურია; ჰიპერსტენურია; პიურია; მიოგლობინურია; ცილინდრურია; ბაქტერიურია; პნევმატურია; ლიპურია; ჰიპურია; ჰიდატურია; ფეკალურია;
▶ ჰემატურია (მიკროჰემატურია; მაკროჰემატურია; ინიციალური, ტერმინალური და ტოტალური ჰემატურია)
▶ პროტეინურია (ჭეშმარიტი (თირკმლისმიერი) და ცრუ (არათირკმლისმიერი); ფუნქციური და ორგანული პროტეინურია)

4. ტკივილი
▶ თირკმლის ტკივილი (ყრუ; შეტევითი (თირკმლის ჭვალი)); შარდსაწვეთის ტკივილი; შარდის ბუშტის ტკივილი; პროსტატის ტკივილი; ასოს ტკივილი; სათესლე პარკის ტკივილი; 

5. ჰიპერთერმია (შემცივნება; სუბფებრილიტეტი)

6. წონის კლება

7. გენიტალური სიმპტომები
▶ ეაკულაციის დარღვევები; ერექციის დარღვევები; სპერმატოგენეზის ცვლილებები; ურეთრორაგია; პროსტატორეა;


 შარდ-სასქესო  ორგანოების  დაავადებათა  კვლევის  მეთოდები

◎ ანამნეზი; ფიზიკური გამოკვლევა
▶ ინსპექცია; პალპაცია; პერკუსია; აუსკულტაცია 

◎ ინსტრუმენტული და ლაბოლატორიული კვლევა
▶ სისხლის საერთო,  ბიოქიმიური   და  იმუნოლოგიური  კვლევა; შარდის საერთო  და  ბაქტერიოლოგიური  ანალიზი; სპერმოგრამა;
▶ საშარდე ორგანოების  ქსოვილთა  მორფოლოგიური  კვლევა; ენდოსკოპური - ურეთროსკოპია,  ცისტოსკოპია,  შარდსაწვეთების  კათეტერიზაცია, ურეტერორენოსკოპია; 
▶ რენტგენოლოგიური - მიმოხილვითი  და  ექსკრეტორული  უროგრაფია, ურეტეროპიელიგრაფია (რეტროგრადული, ანტეგრადული), ურეთროგრაფია, ცისტოგრაფია;

▶ შარდსასქესო  ორგანოების  ულტრაბგერითი  კვლევა;
▶ კომპიუტერული  ტომოგრაფია (კტ), მაგნიტური  რეზონანსული  ტომოგრაფია (მრტ);
ანგიოგრაფია;  

◎ უროდინამიკა
▶ უროფლუომეტრია; ავსებისა და მოშარდვის ცისტომეტრია; ურეთრული წნევა


 შარდ–სასქესო სისტემის განვითარების ანომალიები 

ადამიანის ორგანოთა ანომალიები ვითარდება ნორმალური ემბრიოგენეზის დარღვევის შედეგად. უროგენიტალური სისტემის ორგანოთა თანდაყოლილი ანომალიები არცთუ ისე იშვიათია და საშუალოდ ყველა ორგანოთა ანომალიის 30–35%–ს შეადგენს.

◎ თირკმლის ანომალიები
▶ რაოდენობრივი ანომალიები (თირკმლის აგენეზია-აპლაზია; დამატებითი თირკმელი; გაორმაგებული თირკმელი (თირკმლის გაორება;)
▶ მდებარეობითი ანომალიები (მენჯის, მკერდის, წელის, თეძოს დისტოპია; ჯვარედინა დისტოპია; )
▶ თირკმელთა ურთიერთდამოკიდებული ანომალიები (ნალისებრი თირკმელი; S-ისებრი, L-ისებრი, გალეტისმაგვარი თირკმელი; 
▶ სტრუქტურული ანომალიები (მულტიკისტოზი; პოლიკისტოზი; თირკმლის ერთეული მარტივი კისტები; თირკმლის დისპლაზია; ღრუბლისმაგვარი თირკმელი; პოლიმეგაკალიკოზი)

◎ შარდსაწვეთის და შარდის ბუშტის ანომალიები
▶ მენჯ-შარდსაწვეთის სეგმენტის სტრიქტურა;
▶ შარდსაწვეთის ხვრელის ექტოპია
▶ ურეტეროცელე
▶ შარდსაწვეთის სანათურის შევიწროება
▶ შარდისბუშტ-შარდსაწვეთის რეფლუქსი
▶ შარდის ბუშტის დივერტიკული


◎ შარდსადენის და ასოს ანომალიები
▶ ჰიპოსპადია; ეპისპადია
▶ ფიმოზი; პარაფიმოზი; 
▶ მეატოსტენოზი

◎ სათესლე ჯირკვლის ანომალიები
▶ რაოდენობრივი ანომალიები (ანორქიზმი; მონორქიზმი; პოლიორქიზმი)
▶ სტრუქტურული ანომალიები (ჰიპოპლაზია)
▶ მდებარეობითი ანომალიები (კრიპტორქიზმი, ცრუ და ჭეშმარიტი კრიპტორქიზმი)


 შარდ–სასქესო ორგანოთა ტრავმული დაზიანება 

◎ თირკმლის ტრავმა
▶ ღია და დახურული ტრავმა; ხარისხობრივი კლასიფიკაცია; კლინიკური ნიშნები; კვლევის მეთოდები; მკურნალობა


◎ შარდსაწვეთის; შარდის ბუშტის; შარდსადენის; სათესლე ჯირკვლისა და ასოს ტრავმები
▶ ტრავმათა ხარისხობრივი კლასიფიკაცია; კლინიკური ნიშნები; კვლევის მეთოდები; მკურნალობა


 საშარდე გზების ინფექციები 

▶ გამომწვევები; ზოგადი სიმპტომები; ხელშემწყობი ფაქტორები; კლასიფიკაცია (ლოკალიზაცია; გართულებული და გაურთულებელი ფორმა);

◎ ზედა საშარდე გზების ინფექციები
▶ პიელონეფრიტი (მწვავე და ქრონიკული პიელონეფრიტი. მწვავე პიელონეფრიტის შესაძლო გართულებები: თირკმლის კარბუნკული; თირკმლის აბსცესი; პიონეფროზი)


◎ ქვედა საშარდე გზების ინფექციები
▶ ცისტიტი
▶ ურეთრიტი
▶ პროსტატიტი

 შარდ–კენჭოვანი დაავადებანი 

◎ ი
▶ 


◎ ი

 უროლოგიური სიმსივნეები 

◎ თირკმლის კიბო
▶ 

◎ შარდის ბუშტის კიბო
▶

◎ პროსტატის კეთილთვისებიანი ჰიპერპლაზია
▶ ეპიდემიოლოგია; პროსტატის ზონალური ანატომია; ფიზიოლოგია; პათოგენეზი; კლინიკური მანიფესტაცია; დიაგნოსტიკა; დიფერენციალური დიაგნოზი; პროსტატის სპეციფიური ანტიგენის (PSA) მნიშვნელობა; მკურნალობა; პროსტატის ტრანსურეთრული რეზექცია (ტურ); ქირურგიული ჩარევის შემდეგ განვითარებული გართულებები; 

◎ პროსტატის კიბო
▶ ეპიდემიოლოგია; რისკ-ფაქტორები; პათოგენეზი; კლინიკური მანიფესტაცია; დიაგნოსტიკა; პროსტატის სპეციფიური ანტიგენის (PSA) მნიშვნელობა; მკურნალობა;

◎ სათესლე ჯირკვლის კიბო
▶