თირკმლის სისხლძარღვოვანი ქსელი (A. V.) ლიმფური სადინრები;

თირკმელში სისხლის ტრანსპორტირებას თირკმლის არტერია (a. renalis) ახორციელებს. 

მარცხენა და მარჯვენა თირკმლის არტერიები მუცლის აორტის პირდაპირი ტოტებია და გამოეყოფა მას L1-2 დონეზე ჯორჯლის ქვემო არტერიის ქვემოთ.

მარჯვენა თირკმლის არტერია  გადის ქვემო ღრუ ვენის უკან.

თირკმლის სტრუქტურა; ფუნქცია, შარდის წარმოქმნა

თირკმლის ფრონტალურ განაკვეთზე ნათლად ჩანს მასში განსხვავებული ორგვარი ნივთიერება:
1. პერიფერიულად მდებარე, მუქი წითელი ფერის და წვრილმარცვლოვანი აგებულების - ქერქოვანი ნივთიერება (cortex renis);
2. ცენტრალურად მდებარე, შედარებით ღია ფერის - ტვინოვანი ნივთიერება (medula renis).

თირკმლის მფარავი გარსები

მუცლის ღრუს მხრიდან ორივე თირკმელს გადაუვლის პერიტონეუმის ერთიანი პარიესული ფურცელი. მის ქვეშ საკმაოდ მტკიცე თირკმლის ფასციაა. თირკმლის ფასცია თირკმლის ლატერალურ კიდესთან ორად იყოფა: წინა კალთა (lamina prerenalis) და უკანა კალთა (lamina retrorenalis). უკანა კალთა მარჯვენა და მარცხენა ნახევრებადაა გაყოფილი. თითოეული ნახევარი სათანადო თირკმელს და თირკმელზედა ჯირკვალს გადაუვლის, უკან ერთმანეთამდე ვერ აღწევს და უმაგრდება მალების სხეულებს მათ წინა ზედაპირზე.

თირკმელის მდებარეობა; ზომები; წონა; სკელეტოტოპია; სინტოპია; ფიქსაცია

თირკმელი (ren) ლობიოს ფორმის პარენქიმული წყვილი ორგანოა. თირკმელები მდებარეობს მუცლის ღრუში, რეტროპერიტონეულად.

მარჯვენა და მარცხენა თირკმლის ზომები და სკელეტოტოპია განსხვავებულია, მარჯვენა თირკმელზე ღვიძლის ზეწოლის გამო. მარჯვენა თირკმელი უფრო მოკლე და განიერია.

თირკმლის წონა: კავშირშია ადამიანის კონსტიტუციურ ტიპთან და შეიძლება ცვალებადობდეს 120–200 გრამის ფარგლებში. საშუალოდ მისი მასაა 140 გ (150გრ. მამაკაცებში(♂); 135გრ. ქალებში(♀)).

თირკმლის ზომები: ვერტიკალური: 10-12 სმ; განივი: 5-7სმ; სისქე: 3 სმ

შარდ-სასქესო სისტემის ორგანოების ჩანასახოვანი განვითარება

ადამიანის შარდ-სასქესო სისტემა ვითარდება ემბრიონის დორზალურ ზედაპირზე არსებული უროგენიტალური ქედიდან. ეს უკანასკნელი შემდგომში დიფერენცირდება საშარდე და სასქესო სისტემებად.

ადამიანში გამოყოფის ორგანოს ევოლუცია ხორციელდება არა უკვე არსებული მარტივი ორგანოს შემდგომი გართულებს გზით, არამედ ადრეულისგან სრულიად განსხვავებული, ბევრად უფრო მაღალი დიფერენცირების ორგანოს – თირკმელების ჩამოყალიბებით.